Systemy zarządzania bezpieczeństwem żywności stały się powszechnym elementem funkcjonowania wielu obiektów zajmujących się obróbką surowców i przygotowywaniem potraw. Jednym z narzędzi, które pozwala uporządkować procesy powiązane z kontrolą zagrożeń, jest księga HACCP, czyli opis procedur mających na celu identyfikację i monitorowanie miejsc, w których mogą pojawić się niepożądane zjawiska. Dokumentacja HACCP obejmuje zbiory zasad, analiz i instrukcji, które porządkują sposób postępowania personelu w różnorakich sytuacjach, dlatego jej przygotowanie wymaga rozważenia wszystkich etapów pracy z żywnością.
W praktyce oznacza to opisanie kolejnych kroków produkcji, przechowywania, transportu i serwowania, oraz określenie sposobów reagowania na możliwe odchylenia od standardów.
W wielu miejscach wyjątkową uwagę poświęca się zagadnieniom dotyczącym higieny osobistej pracowników, kontroli temperatur, metod obróbki cieplnej a także organizacji powierzchni roboczych (polecana strona: haccp w gastronomii). HACCP w gastronomii ma na celu zbudowanie spójnego systemu działań, które zmniejszają ryzyko błędów, choćby nie eliminuje ich całkowicie. Jego misją jest ułatwienie identyfikacji punktów krytycznych, czyli obszarów, w których wymagane jest szczególne monitorowanie. W dokumentacji mogą wyszukać się zarówno ogólne procedury, jak i szczegółowe instrukcje dotyczące pracy z określonymi produktami. Tworzenie takiego systemu jest procesem wymagającym analizy warunków technicznych i organizacyjnych, dlatego na prawdę często poprzedza je przegląd sposobu funkcjonowania kuchni albo zakładu.
Księga HACCP oraz pozostałe elementy dokumentacji są narzędziem, które pomaga uporządkować wszystkie procesy zachodzące w miejscu przygotowyania żywności. Uwzględnia się w niej zasady identyfikacji zagrożeń biologicznych, fizycznych i chemicznych, które mogą pojawić się zarówno w surowcach, jak i na późniejszy czasszych etapach obróbki (zobacz: dokumentacja haccp). Ważnym elementem są zapisy dotyczące częstotliwości testom, sposobu archiwizowania danych i reagowania na nieprawidłowości. Dzięki temu możliwe jest tworzenie spójnych procedur, ułatwiających zachowanie ciągłości procesu i minimalizujących ryzyko pominięcia bardzo poważnych czynności. Dokumentacja HACCP może być aktualizowana w przypadku przemian technologicznych, reorganizacji zaplecza lub wprowadzenia nowych towarów, ponieważ system powinien odzwierciedlać realne warunki pracy.
W branży gastronomicznej stosowanie uporządkowanych zasad postępowania wpływa na przejrzystość procesów i ułatwia kontrolę zgodności z aktualnymi przepisami. HACCP w gastronomii stanowi bazę wielu decyzji organizacyjnych, dlatego dokumentacja pełni rolę przewodnika, z którego korzystają zarówno pracownicy, jak i osoby odpowiedzialne za nadzorowanie procesów. System może obejmować opisy czynności rutynowych, takich jak mycie powierzchni czy przechowywanie surowców, ale także procedury sporadyczne, np działania podejmowane w sytuacji awarii urządzeń chłodniczych. Księga HACCP nie jest dokumentem o charakterze reklamowym ani materiałem promocyjnym, lecz zbiorem informacji, które mają uporządkować zasady pracy i wskazać obszary wymagające monitorowania w miejscach zajmujących się przygotowywaniem żywności.
Więcej informacji: haccp.